navigate_nextព័ត៌មានnavigate_nextព័ត៌មានថ្មីៗnavigate_nextបទសម្ភាសន៍វិទ្យុ វីអូអេ ជាមួយប្រធាននាយកប្រតិបត្តិ ធនាគារអេស៊ីលីដា
បទសម្ភាសន៍វិទ្យុ វីអូអេ ជាមួយប្រធាននាយកប្រតិបត្តិ ធនាគារអេស៊ីលីដា
ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១០
នាថ្ងៃទី០៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១០ មានបទសម្ភាសន៍របស់វិទ្យុវីអូអេ ជាមួយលោក អ៊ិន ចាន់នី ប្រធាននាយកប្រតិបត្តិធនាគារអេស៊ីលីដា អំពីសេវាកម្ម ការលូតលាស់ និងការជឿទុកចិត្តទៅលើធនាគារ ។ ជាពិសេស គឺផលប្រយោជន៍របស់ប្រព័ន្ធធនាគារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទាំងមូល ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ ខ្ញុំសូមជម្រាបសួរលោក អ៊ិន ចាន់នី សូមលោកអញ្ជើញរៀបរាប់ដោយសង្ខេបអំពីការលូតលាស់នៃប្រព័ន្ធធនាគាររបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តើមានការប្រែប្រួលយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ ខ្ញុំសូមឆ្លៀតឱកាសនេះ ជម្រាបជូនបងប្អូនជនរួមជាតិឱ្យបានជ្រាបថា ក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំធនាគារមួយរូបដែលជាធនាគារធំជាងគេនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គឺធនាគារ អេស៊ីលីដា ភីអិលស៊ី ខ្ញុំបាទសង្កេតឃើញថា ការលូតលាស់របស់វិស័យធនាគារ គឺពឹងផ្អែកទៅលើកត្តាធំៗបី ។ ទី១ ស្ថិរភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ។ ទី២ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងនូវច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ធនាគារ ត្រូវមានលក្ខណៈរឹងមាំ ។ ទី៣ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ធនាគារ ដែលមានការលូតលាស់ខ្លាំង ទាំងទីក្រុង និងជនបទ ។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា គ្រាន់តែរយៈពេល ៣ឆ្នាំគឺឆ្នាំ២០០៧ បណ្តាញសាខារបស់ធនាគារ មានតែ ១.២០២សាខាខេត្ត-រាជធានីទេ ទាំងធនាគារ និងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ ។ ប៉ុន្តែនៅដំណាច់ឆ្នាំ២០០៩ នេះ មានរហូតដល់១.៦៩៥ ដែលមានកំណើន ៤១% គឺធនាគារពាណិជ្ជកម្មមានកំណើន ១៩% ធនាគារឯកទេស ១០% និងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ៤៩% ។ តែបើគេនិយាយអំពីប្រព័ន្ធធនាគារ គឺគេនិយាយអំពីស្ថិរភាពទាំង៣ ដែលខ្ញុំបានរៀបរាប់ខាងលើ គឺច្បាប់បញ្ញត្តិដែលមានការគ្រប់គ្រងយ៉ាងប្រយ័ត្ននិងហ្មត់ចត់ និងមានបណ្តាញដែលនៅជិតអតិថិជន ហើយត្រូវប្រៀបធៀបថាតើហេតុអ្វីបានជាធនាគារមានការរីកចម្រើនដល់កម្រិតខ្ពស់មួយបាន ។ ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់បញ្ជាក់ថា ឆ្នាំ២០០៩ ជាឆ្នាំដែលពិភពលោកមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ប៉ុន្តែបើនិយាយពីប្រាក់បញ្ញើវិញមានកំណើនរហូតដល់ជាង ៣០% ក្នុងវិស័យធនាគារនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ ថ្វីត្បិតតែឥណទានមានការលូតលាស់ទាប ប៉ុន្តែប្រាក់បញ្ញើមានការកើនឡើងខ្ពស់គួរជាទីមោទនៈ និងជាទីទុកចិត្ត ។ ដូចដែលខ្ញុំបានជម្រាប ធនាគារមានការរីកចម្រើនលូតលាស់ គឺពឹងលើកត្តាបីដែលរួមផ្សំគ្នាយ៉ាងសំខាន់ ។ ទី១ សេដ្ឋកិច្ចជាតិដែលមានកំណើនលូតលាស់គួរជាទីពេញចិត្ត ។ ទី២ អតិថិជននិងសាធារណជន ដែលប្រើប្រាស់សេវាធនាគារ មានការរីកចម្រើន ។ ទី៣ ធនាគារមានការរីកចម្រើនលូតលាស់ ។ កត្តាទាំងបី លូតលាស់ទាំងអស់គ្នា ទើបយើងមានការលូតលាស់រយៈពេលយូរអង្វែង ដែលយើងហៅថាការលូតលាស់ប្រកបដោយនិរន្តរភាពនោះ ។ ប្រាក់កម្ចីក៏ជាចំណែកមួយដែរ ដែលឆ្នាំ២០០៩ ប្រាក់កម្ចីមានកំណើនតិចតួច ប៉ុន្តែប្រាក់បញ្ញើមានកំណើនខ្ពស់ តែបើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបជាមួយផលទុនជាតិសរុប កាលពីឆ្នាំ២០០៥ ប្រាក់កម្ចីមានប្រមាណ ១០,៤% រីឯប្រាក់បញ្ញើមានប្រមាណ ១៥,៣% នៃផលទុនជាតិសរុប ។ តែបើយើងសង្កេតមើលឆ្នាំ២០០៩ ដែលជាឆ្នាំលំបាក ឥណទានមានរហូតទៅដល់ ២៧% នៃផលទុនជាតិសរុប រីឯប្រាក់បញ្ញើមានកំណើនរហូតទៅដល់ ៣២,១% ។ នេះបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា វិស័យធនាគារមានការរីកលូតលាស់យ៉ាងសំខាន់ ។ នៅក្នុងនោះ បណ្តាញប្រតិបត្តិការរបស់ធនាគារអេស៊ីលីដាមានចំនួន ២៣២សាខា ទូទាំងខេត្តរាជធានី ទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ហើយយើងបន្តពង្រីកបន្ថែមទៀត ព្រោះធនាគារមានការរីកចម្រើន អាស្រ័យលើបណ្តាញប្រតិបត្តិការដែលនៅជិតអតិថិជន ។ បានន័យថានៅក្នុងតំបន់ និងក្នុងសហគមន៍ដែលអតិថិជនកំពុងរស់នៅ និងប្រកបរបរអាជីវកម្ម ហើយយើងមានសាខាជាង ២០០នោះ យើងមិនបញ្ឈប់ការលូតលាស់ទេ គឺយើងបន្តរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធនាគារឱ្យមានលក្ខណៈទូលំទូលាយថែមទៀត ។ យើងមានបណ្តាញចែកចាយមួយថ្មីទៀត គឺប្រព័ន្ធធនាគារដែលធ្វើការទូទាត់តាមរយៈទូរស័ព្ទដៃហៅថា អេស៊ីលីដាយូនីធី ។
អ្នកទូរស័ព្ទចូលរួម ៖ ខ្ញុំបានស្តាប់ការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក គឺមានការក្បោះក្បាយល្អ ហើយខ្ញុំសូមសរសើរដល់ធនាគារអេស៊ីលីដា មានសេវាល្អទាំងប្រាក់បញ្ញើ និងប្រាក់កម្ចី ហើយមានសាខាគ្រប់ខេត្តរាជធានីរហូតដល់តាមស្រុកទៀត ដូចជា ២៣២សាខាអញ្ចឹង ។ ខ្ញុំសូមសួរទៅលោកថា ហេតុអ្វីបានជាធនាគារអេស៊ីលីដា ពេលដែលផ្ទេរប្រាក់ឆ្លងខេត្ត គឺពីខេត្តមួយទៅខេត្តមួយទៀត មានការរអាក់រអួល គឺពី ២ ទៅ ៣ម៉ោង ទើបអាចទទួលបាន ប៉ុន្តែពេលខ្លះក៏អាចរហ័សត្រឹមតែ១ម៉ោងដែរ ។
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ សូមអរគុណ ចំពោះសំណួរនេះល្អណាស់ ។ ខ្ញុំសូមជម្រាបជូនថាបណ្តាញដែលយើងបានរៀបចំជូនគឺនៅក្នុងសហគមន៍ នៅជិតដៃដែលងាយស្រួលក្នុងការប្រើប្រាស់ ព្រោះប្រព័ន្ធសាខាខេត្តរាជធានីរបស់យើងទាំង២៣២ មាន ៦៦ការិយាល័យ ដែលមានប្រព័ន្ធតភ្ផាប់ជាមួយកុំព្យូទ័រ ហៅថា Online រីឯការិយាល័យដទៃទៀត គឺប្រើប្រព័ន្ធផ្សេងទៀត តាមរយៈទូរស័ព្ទ ឬទូរសារ ដែលយើងត្រូវផ្ញើទិន្នន័យនោះ ។ បើសិនផ្ទេរប្រាក់នៅតាមសាខាខេត្តដែលមានប្រព័ន្ធតភ្ផាប់ហ្នឹង គឺយើងធ្វើលឿនជាទីបំផុតតែម្តង ។ តែនៅសាខាខេត្តដែលគ្មានប្រព័ន្ធតភ្ផាប់ ទីមួយយើងត្រូវផ្ញើទូរសារដើម្បីបញ្ផាក់ពីតួលេខ បញ្ផាក់ពីអត្តសញ្ញាណរបស់អតិថិជនអ្នកផ្ទេរប្រាក់ ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ទាំងសងខាង គឺរយៈពេលនៅលើប្រព័ន្ធទូរសារទេដែលធ្វើឱ្យមានការយឺតយ៉ាវ ។ ខ្ញុំអរគុណផងដែរចំពោះយោបល់នេះ ធនាគារអេស៊ីលីដាមានប្រព័ន្ធមួយទៀតដើម្បីជំនួស គឺប្រព័ន្ធផ្ទេរប្រាក់តាមរយៈបណ្តាញទូរស័ព្ទ ដែលមានភាពងាយស្រួល និងរហ័ស ដោយមិនចាំបាច់រង់ចាំទៅដល់២ម៉ោងទេ គឺក្នុងរយៈពេល២នាទីយ៉ាងយូរ ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ តើប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកទើបតែធនាគារអេស៊ីលីដាជាអ្នកចាប់ផ្តើមដំបូងគេ ឬក៏យ៉ាងម៉េចដែរ ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ តាមពិតមានប្រព័ន្ធដទៃដែរ ប៉ុន្តែប្រព័ន្ធអេស៊ីលីដាទូរស័ព្ទចល័តអាចធ្វើការផ្ទេរប្រាក់បាន មានឈ្មោះថា អេស៊ីលីដាយូនីធី ជាប្រព័ន្ធមួយដែលថ្មីស្រឡាង មានលក្ខណៈពិសេសត្រង់ថាភ្ផាប់ពីគណនីមួយទៅគណនីមួយទៀតសម្រាប់អតិថិជនដែលបាន និងកំពុងប្រើសេវារបស់ធនាគារ និងដែលអាចផ្ទៀងផ្ទាត់ទាំងសងខាងងាយស្រួលហើយរហ័ស ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ រហូតមកដល់ពេលនេះ តើលោកយល់ឃើញថា ប្រជាជនចាប់ផ្តើមងាកមកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធធនាគារបានច្រើនហើយឬនៅ ? ពីមុនគាត់តែងតែនិយមប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធក្រៅផ្លូវការ ដូចជាគាត់ទៅផ្សារដើម្បីផ្ទេរប្រាក់ ឬក៏ការខ្ចីតាមគ្នាឯង តាមមិត្តភក្តិ តាមអ្នកចងការប្រាក់ជាដើម ប៉ុន្តែជាទូទៅតើមានការរីកចម្រើនប៉ុណ្ណាដែរក្នុងការងាកមកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធធនាគារ ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ ដូចខ្ញុំបានជម្រាបខាងដើម បើខ្ញុំនិយាយពីចំនួនជាទឹកលុយ ក៏ដូចជាចំនួនអតិថិជនប្រមាណ ៣០% បានន័យថា១/៣ ។ តែបើយើងចាប់ផ្តើមមើលចំនួនជាគ្រួសារវិញក្នុងរបាយការណ៍បំណាច់ឆ្នាំ២០០៩ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា គឺចំនួនគ្រួសារមាន១លានគ្រួសារជាង បើប្រៀបធៀបថានៅក្នុងគ្រួសារជាមធ្យមមាន៥នាក់ នៅក្នុងចំនោមមនុស្ស១៤លាននាក់ វា២លានគ្រួសារជាង ។ អញ្ចឹងចំនួននេះកើនគួរជាទីពេញចិត្ត នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចជាតិយើងមានការលូតលាស់ គឺសាធារណជនចាប់ផ្តើមជឿជាក់ទៅលើប្រព័ន្ធធនាគារយ៉ាងខ្លាំង ។ ហេតុអីបានជាជឿ ? ទីមួយគឺពឹងទៅលើស្ថិរភាពទាំងបី គឺសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និងសង្គមកិច្ច ជាចំនុចសំខាន់ដែលរដ្ឋាភិបាលបានរៀបចំធានាឱ្យមានការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ច និងជានិរន្តរ៍ ។ ទីពីរ ច្បាប់ជាតិ គឺថាមានកិច្ចការពារគ្រប់គ្រាន់ ដូចជាច្បាប់បង្កើតឱ្យមានអភិបាលកិច្ចក្នុងការគ្រប់គ្រងធនាគារ ច្បាប់ស្តីអំពីការរៀបចំទុនបម្រុងឱ្យមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងហានិភ័យផ្សេងៗរបស់ធនាគារ ហើយនិងបញ្ញត្តិ និងប្រកាសស្តីពីការបង្កើនដើមទុនរបស់ធនាគារ ។ ច្បាប់ប្រកាសទាំងអស់នោះគឺជួយធានាបាននូវការទុកចិត្ត ហើយបន្ថែមទៅលើធនាគារ និងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ដែលរៀបចំបណ្តាញឱ្យនៅកៀកនិងជិតអតិថិជន ឆ្លើយតបតម្រូវការអតិថិជនបានរហ័សដែលធ្វើឱ្យមានការជឿជាក់ និងទុកចិត្ត ថែមទាំងបណ្តាញធនាគារទូរស័ព្ទចល័ត ដែលផ្តល់សេវាកម្មធនាគារសម្រាប់ផ្ទេរប្រាក់ សម្រាប់ទូទាត់ទំនិញសព្វបែបយ៉ាង ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ តើនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១០ កម្រិតនៃឥណទាន និងប្រាក់បញ្ញើមានការលូតលាស់យ៉ាងណាដែរ ? បើប្រាក់បញ្ញើមានការកើនឡើងខ្ពស់ តើវាជាការព្រួយបារម្ភមួយដែរទេនៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារ ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ ចំពោះឆ្នាំ២០០៩ មានការលំបាកចំពោះយើង ប៉ុន្តែកំណើនប្រាក់បញ្ញើនៅតែមានគួរជាទីទុកចិត្ត ។ ចំពោះឆ្នាំ២០១០ ជាសញ្ញាណមួយបង្ហាញគ្រប់ពីភាគីទាំងបី គឺសេដ្ឋកិច្ចជាតិក៏មានការលូតលាស់ឡើងវិញ គ្រប់វិស័យក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារក៏មានការលូតលាស់ រីឯតម្រូវការអតិថិជនក៏មានការកើនឡើង ។ នៅពាក់កណ្តាលទីមួយនៃឆ្នាំ២០១០ យើងឃើញថាប្រាក់បញ្ញើមានការកើនឡើងមិនតិចជាង១៥% និងប្រាក់កម្ចីមានជិត១០% បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ២០០៩ ដែលប្រាក់កម្ចីមានទាបមែនទែន គឺមានចំនួនប្រមាណជិត ៥%ប៉ុណ្ណោះក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារទាំងមូល ។ ដូច្នេះ ឆ្នាំ២០១០នេះ គ្រប់ចំណែកទាំងអស់រវាងភាគីទាំងបីរួមជាមួយគ្នាទើបមានការលូតលាស់រួមគ្នា ។ បើយើងនិយាយពីធនាគារអេស៊ីលីដាវិញ ដោយសារយើងមានបណ្តាញប្រតិបត្តិការគ្រប់សាខាខេត្តរាជធានី ស្រុកខណ្ឌ ទូទាំងប្រទេស នោះការលូតលាស់របស់យើងខ្ពស់ជាងការលូតលាស់របស់ប្រព័ន្ធធនាគារទាំងមូល គ្រាន់តែវិស័យប្រាក់បញ្ញើមួយចំណែកនោះ យើងមានកំណើនជាង១៦% និងវិស័យប្រាក់កម្ចីមានកំណើន១៤% នៅពាក់កណ្តាលទីមួយនៃឆ្នាំ២០១០នេះ ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ តើកំណើននេះដោយសារអ្វីដែរ ? ដោយសារយើងឃើញសេដ្ឋកិច្ចរាងងើបឡើងវិញ ឬក៏ពឹងផ្អែកលើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឬក៏ពឹងផ្អែកលើសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិទាំងមូល ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងផ្អែកទៅលើមូលដ្ឋានសំខាន់ធំៗបី គឺវិស័យកាត់ដេរ កសិកម្ម និងទេសចរណ៍ ។ កាលណាវិស័យទាំងបីមានការរីកចម្រីននោះ គឺដូចជាក្បាលម៉ាស៊ីនសម្រាប់អូសទាញវិស័យដទៃ ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងការលូតលាស់ដែរ ព្រោះថាគ្រាន់តែវិស័យកាត់ដេរមួយមុខនោះ យើងឃើញមានកម្មកររាប់សែននាក់បំពេញការងារនៅទីនោះ ។ បើវិស័យនេះកើនឡើងជាង២០% នោះចំណូលប្រជាជនដែលធ្វើការនៅសហគ្រាសក៏បានទទួលអត្ថប្រយោជន៍ ហើយបងប្អូនសាច់ញាតិរបស់ពួកគាត់ក៏ទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ផងដែរ ។ យ៉ាងណាមិញ វិស័យទេសចរណ៍ក៏ជាចំណូលមួយយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ប្រទេសជាតិយើងផងដែរ ដែលទេសចរណ៍ធ្វើដំណើរតាមផ្លូវគោកមានការកើនឡើង រីឯវិស័យកសិកម្មវិញ ខ្ញុំសង្កេតឃើញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាតិក្នុងការកសាងធារាសាស្ត្រ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានបន្តកសាងឥតឈប់ឈរ នោះឯងគឺជាសញ្ញាមួយដែលផ្តល់ភាពកក់ក្តៅដល់ស្ថាប័នធនាគារ ដែលពីដើមគេតែងតែគិតថាការឱ្យខ្ចីបុលទៅលើវិស័យកសិកម្មមានហានិភ័យខ្ពស់ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលវិស័យកសិកម្មធានាបាននូវប្រភពធនធានស្រោចស្រព ដែលហៅថាធនធានទឹកគ្រប់គ្រាន់នោះ គឺវិស័យនោះបន្តការរីកលូតលាស់ថែមទៀត ហើយវិស័យដទៃនោះគឺទទួលបានការរីកលូតលាស់ពីវិស័យធំៗទាំងបីនោះឯង ។
អ្នកទូរស័ព្ទចូលរួម ៖ បើតាមបងប្អូនយើង ដែលទៅរកធនាគារអេស៊ីលីដា ខ្ចីប្រាក់មករករបរទទួលទានគឺមានការប្រាក់ខ្ពស់ តើអាចកាត់បន្ថយការប្រាក់ឱ្យបានទាបត្រឹម១%ក្នុងមួយឆ្នាំបានទេ ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ និយាយឱ្យចំទៅធនាគារជាអ្នកចាត់ចែងទ្រព្យរបស់អតិថិជនម្ខាង ដែលមានធនធានសម្បូរយកទៅឱ្យអតិថិជនម្ខាងទៀតដែលមានធនធានតិចតួចដែលត្រូវការប្រើប្រាស់សាច់ប្រាក់ ឬជាឥណទាន ។ យើងជាអ្នកនៅកណ្តាលម្នាក់ ដែលរៀបចំដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទាំងសងខាង ។ អ្នកដែលសល់លុយគាត់ផ្ញើប្រាក់នៅធនាគារចង់បានអត្រាការប្រាក់មួយសមរម្យ រីឯអ្នកខ្ចីប្រាក់ គឺត្រូវការការប្រាក់ទាបសមរម្យល្មម ។ យើងមើលឃើញថានៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ការប្រាក់ដែលផ្ញើនៅធនាគារដែលមានកាលកំណត់ក្នុងមួយឆ្នាំនោះ គឺយ៉ាងហោចណាស់៥% ដែលធនាគារខ្លះរហូតដល់ទៅ៦% សម្រាប់ប្រាក់ដុល្លារ តែបើជាលុយរៀលវិញគឺរហូតដល់៨ ឬ៩%ឯណោះ ។ បើដូច្នេះ តើធនាគារ អាចឱ្យអតិថិជនខ្ចីក្នុងអត្រាការប្រាក់១%ក្នុងមួយឆ្នាំទៅរួចដែរឬទេ ? គឺមិនអាចទេ ដូចដែលបានជម្រាបអញ្ចឹង បើមានតម្រូវការខ្ពស់ខាងវិស័យឥណទាន ពេលនោះធនាគារ ឬមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនោះ ត្រូវកំណត់អត្រាការប្រាក់ដែលសមរម្យទាំងសងខាង ដើម្បីឱ្យខ្លួនដែលជាអ្នកស៊ីឈ្នួលចាត់ចែងសាច់ប្រាក់ពីអតិថិជនដែលមានសាច់ប្រាក់ច្រើន ទៅអតិថិជនដែលមានតម្រូវការសាច់ប្រាក់អញ្ចឹង គាត់ត្រូវកំណត់អត្រាការប្រាក់មួយសមរម្យដែលអាចរស់បានទាំងបី គឺទីមួយអ្នកសល់ប្រាក់ដែលដាក់នៅធនាគារនោះបានអត្រាសមរម្យ ទីពីរអ្នកខ្ចីប្រាក់បង់អត្រាការប្រាក់មួយល្មមសមរម្យ ហើយទីបីធនាគារជាអ្នកស៊ីឈ្នួលទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ខ្លះ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួនជានិរន្តរ៍ និងយូរអង្វែង ហើយនិងនៅជិតដៃអតិថិជនគ្រប់ស្រទាប់ ទាំងអតិថិជនដែលត្រូវការផ្ញើប្រាក់ និងទាំងអតិថិជនដែលត្រូវការសាច់ប្រាក់កម្ចី ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ នៅពេលដែលវិស័យធនាគារ ត្រូវបានគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ចាត់ទុកថាជាគំរូទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់តាមរយៈការផ្តល់ប្រាក់កម្ចី និងកៀងគរប្រាក់បញ្ញើឱ្យទៅជាកម្ចីដើម្បីឱ្យប្រជាជនកសាងជីវភាពរបស់ពួកគាត់ ។ នៅពេលនោះ ខណៈពេលដែលវិស័យធនាគារកម្ពុជាមានការរីកលូតលាស់ខ្លាំងគួរឱ្យកត់សម្គាល់តាមលោកមានប្រសាសន៍ តើវិស័យធនាគារនៅកម្ពុជានឹងប្រឈមនឹងបញ្ហាអ្វីទេ ? ហើយបើមើលទៅតាមឯកសារនិងរបាយការណ៍ជាច្រើន របស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ គេនៅតែចាត់ទុកថាវិស័យធនាគារនៅប្រទេសកម្ពុជា គឺជាវិស័យមួយដែលនៅទន់ជ្រាយនៅឡើយ តើលោកយល់យ៉ាងដូចម្តេច ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ បើយើងពិនិត្យមើលប្រាក់បញ្ញើក្នុងដៃធនាគារមានប៉ុណ្ណា និងប្រាក់កម្ចីមានប៉ុណ្ណាទើបយើងអាចធ្វើការថ្លឹងថ្លែងបាន បើសិនយើងមើលតួលេខ យើងឃើញថានៅក្នុងពាក់កណ្តាលទីមួយនៃឆ្នាំ២០១០ ប្រាក់បញ្ញើយើងមានជាង៣ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ចំណែកឯប្រាក់កម្ចីមានតែជាង២ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ។ ចំណុចនេះឯងគឺជាគំលាតរវាងប្រាក់ដែលនៅសល់ក្នុងដៃធនាគារ និងប្រាក់ដែលឱ្យខ្ចី ។ កាលណាប្រាក់នៅសល់ក្នុងដៃធនាគារច្រើន ដែលគេហៅថាសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលមានច្រើនសម្បូរ នោះជាបន្ទុកមួយរបស់ធនាគារ ដែលធនាគារត្រូវបង់ការប្រាក់ឱ្យអ្នកផ្ញើប្រាក់ ។ ប្រហែលជាចំណុចត្រង់នេះហើយដែលធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ក៏ដូចជាស្ថាប័នអន្តរជាតិដទៃវាយតម្លៃថាយើងមានភាពទន់ខ្សោយ ។ យើងប្រមូលសាច់ប្រាក់បាន តែយើងមិនអាចយកសាច់ប្រាក់ចាត់ចែងឱ្យអស់លទ្ធភាពនៃសាច់ប្រាក់ នេះជាចំណុចមួយ ។ ឯចំណុចទីពីរ ត្រូវមើលថាប្រាក់បញ្ញើធៀបនឹងផលទុនជាតិសរុបមានប៉ុន្មាន ? ដូចខ្ញុំជម្រាបហើយថាដាច់ឆ្នាំ២០០៩ ប្រាក់បញ្ញើមានតែ៣០%ជាងទេ ដែលវិស័យធនាគារដើរខ្លាំងនៅពេលដែលប្រាក់បញ្ញើ និងផលទុនជាតិមានចំនួនយ៉ាងតិចស្មើគ្នា និងប្រាក់ដែលនៅក្នុងធនាគារ ត្រូវតែយ៉ាងហោចណាស់ស្មើនឹងផលទុនជាតិសរុប នោះទើបយើងហៅថាការជឿជាក់ និងការប្រើប្រាស់ធនាគារអស់លទ្ធភាព យ៉ាងណាមិញប្រាក់កម្ចីក៏ដូចគ្នាដែរ ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ តើប្រព័ន្ធធនាគារកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះនៅមានតម្រូវការកែទម្រង់អ្វីផ្សេងទៀតដែរឬទេ ?
លោក អ៊ិន ចាន់នី ៖ កាលណានិយាយពីប្រព័ន្ធធនាគារ គឺយើងមើលពីច្បាប់បញ្ញត្តិនានាដែលគ្រប់គ្រងធនាគារ ។ បើអ្នកនាងបានឃើញរបាយការណ៍មួយរបស់ Economic Intelligent Unit ដែលមានទីចាត់ការនៅប្រទេសអង់គ្លេស គឺបានធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ច្បាប់ ស្តីពីការគ្រប់គ្រងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង គឺមានលំដាប់ថ្នាក់លេខមួយ ដែលច្បាប់យើងជួយជំរុញឱ្យមានការលូតលាស់លើវិស័យហិរញ្ញវត្ថុជាពិសេសស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើសហគមន៍ដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប ។ នេះជាចំណុចមួយដែលល្អ ថាតើគួរកែទៅដល់ត្រឹមកម្រិតណាទៀត ព្រោះខ្ញុំឃើញថាចំណុចនេះសំខាន់ល្អចំពោះវិស័យច្បាប់របស់ធនាគារ ព្រោះច្បាប់របស់ធនាគារមានលក្ខណៈសកលរួមចំណែកស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ បើមានកំណែទម្រង់ គឺវាស្របគ្នាជាមួយនឹងច្បាប់សម្រាប់គ្រប់គ្រងរបស់ជាតិ និងជាអន្តរជាតិផង ។ ខ្ញុំមានការពេញចិត្តចំពោះច្បាប់ដែលគ្រប់គ្រងធនាគារបច្ចុប្បន្ន ព្រោះថាប្រទេសយើងស្ថិតក្នុងបញ្ជីនៃប្រទេសដែលមានការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចទាប ដែលគេហៅថា Least Developed Country ។ ដូចនេះយើងមិនអាចយកច្បាប់គ្រប់គ្រងធនាគារដែលមានកម្រិតអត្រាផ្កាយប្រាំយកមកកំណត់ភ្លាមនោះទេ ត្រូវធ្វើការអភិវឌ្ឍច្បាប់ទៅតាមសន្ទុះលូតលាស់នៃសេដ្ឋកិច្ចដែលមានពីរ គឺការគ្រប់គ្រងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុលំដាប់កំពូលលេខមួយក្នុងពិភពលោកដែលគេប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹង៥០ ។ ទីពីរចំពោះច្បាប់សម្រាប់គ្រប់គ្រងធនាគារពាណិជ្ជ គឺយើងបានទទួលការកែលម្អច្រើន ហើយខ្ញុំគិតថាប៉ុណ្ណឹងគឺមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ជំរុញឱ្យមានការលូតលាស់វិស័យធនាគារ ។ ដូចខ្ញុំជម្រាបហើយគ្រាន់តែរយៈពេល៣ឆ្នាំ មានការលូតលាស់រហូតទៅដល់ជាង ៤០% បណ្តាញចែកចាយមានគ្រប់ទិសទីទាំងអស់ អញ្ចឹងដំណាក់កាលបន្តទៀតគឺយើងត្រូវតែរៀបចំធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការប្រើប្រាស់បន្ថែមទៀត បើចង់ប្រើគឺប្រើបាន ហើយមានសុវត្ថិភាព និងមានការធានា បញ្ជាក់ច្បាស់ឱ្យអតិថិជនអាចងាយយល់ក្នុងការប្រើប្រាស់ឱ្យបាន ។ ចំនុចសំខាន់បំផុតនោះគឺ បញ្ហានៃការអប់រំការបណ្តុះបណ្តាល និងការផ្សព្វផ្សាយឱ្យសាធារណជនយល់ថែមទៀត ។ ចំពោះច្បាប់គឺមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងស្ថាប័នធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុហើយ ។
អ្នកនាង រស់ សុធា ៖ អញ្ចឹងមានន័យថាការយល់ដឹងរបស់ប្រជាជននៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារ នៅមានកម្រិតនៅឡើយមែនទេលោក ?
ប្រធាននាយក ៖ បាទ! យ៉ាងណាមិញដូចសំណួរខាងលើដែលបានបញ្ជាក់ថាគួរតែយកការប្រាក់១%ក្នុងមួយឆ្នាំ ។ សំណួរនេះខ្វះព័ត៌មានយ៉ាងច្រើនដែលយើងត្រូវធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ ។ ទាំងអស់គ្នារួមដៃគ្នា ទាំងធនាគារ និងអតិថិជនដែលមានភាពវៃឆ្លាតគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ជួយផ្សព្វផ្សាយ ជួយណែនាំ ដើម្បីទាំងអស់គ្នាយល់ ពេលនោះទាំងអស់គ្នាមានការរីកលូតលាស់ និងរីកចម្រើន ។